Is het beter om op en inductie plaat of gas te koken?
Jarenlang was koken met gas de enige keuze en zelfs toen keramisch en inductie koken in opkomst waren, bleef koken met gas nog in vele huishoudens een vertrouwde manier van koken. Echter is tegenwoordig de inductie kookplaat meer in opkomst dan voorheen, zelfs chefs kiezen voor deze manier van koken nu ze de voordelen ten opzichte van gas horen en zelf beleven. Omdat een vergelijking tussen inductie en gas lastig kan zijn en er verschillende punten van belang zijn, zetten wij deze punten voor jou op een rij. Dan kun je zelf de beslissing maken!
Hoe een gasfornuis werkt ligt vrij voor de hand. Er wordt gas aangevoerd, dit wordt aangestoken (zowel handmatig als automatisch) en hierdoor ontstaat een vlam. Deze vlam verhit de pan en daarmee kun je koken, bakken, grillen enzovoort.
Een inductiekookplaat daarentegen maakt gebruik van krachtige elektromagneten onder het kookplaatoppervlak waarmee het de moleculen van het kookoppervlak in de pan verplaatst, de warmte die opgewekt wordt bevindt zich direct in de pan. Een groot voordeel is dat de kookplaat zelf niet heet wordt. De inductiezone kan alleen worden geactiveerd als er een pan op wordt geplaatst en wordt ook meteen weer uitgeschakeld wanneer de pan wordt verwijderd.
Inductie kookplaat | Gas kookplaat |
Pannen met een ferro-metalen basis (gietijzer of staal) | Elke pan is te gebruiken |
Magnetisch veld verwarmt de pan direct | Gas verwarmt indirect de pan |
Kookoppervlak wordt niet heet | Kookoppervlak wordt heet |
Automatische uitschakelfunctie | Geen automatische uitschakelfunctie |
Geen warmte verloren aan omgeving | Wel warmte verloren aan omgeving |
Warmte is goed controleerbaar | Warmte is redelijk goed controleerbaar |
Hitte is gelijkmatig verdeeld over de pan | Hitte is minder gelijkmatig verdeeld over de pan |
Sneller koken (helemaal met de boost-functie) | Redelijk snel koken (meteen een hoge vlam) |
Makkelijker in onderhoud (plaat gloeit niet na) | Niet makkelijk in onderhoud (meerdere onderdelen) |
Duurder in aanschaf | Goedkoper in aanschaf |
Goedkoper in gebruik | Duurder in gebruik |
Inductie of gas koken veiligheid
Op dit vlak kan het gasfornuis niet winnen van de inductiekookplaat. Een inductiekookplaat genereert warmte in de pan, zelfs direct in de pan, waardoor het kookoppervlak van de plaat zelf niet heet wordt en dus niet nagloeit. Dit is veilig voor nieuwsgierige kinderhandjes maar ook voor materialen. Een gasfornuis is, in tegenstelling tot de inductiekookplaat, een warmtebron opzich en is behalve een brandbare warmtebron ook een open vlam tijdens het koken. Je loopt het risico jezelf te verbranden maar er zijn ook ongelukken die in een klein hoekje zitten, zoals het verbranden van een pannenlap, theedoek, of het smelten van een plastic opscheplepel. Daarbij is er het gevaar dat een gasfornuis aan blijft staan, wat ook gevaarlijke situaties oplevert. Een inductiekookplaat is slim genoeg om te herkennen dat er geen pannen op het fornuis staan en schakelt daarbij de magnetische velden direct uit.
Daarbij heeft een inductiekookplaat een kinderslot, wat ook zeer nuttig is wanneer er nieuwsgierige kinderhandjes in de buurt komen. Een gasfornuis heeft vaak een soort vergrendeling op e knoppen, waarbij je de knop in moet drukken èn moet draaien, maar toch is dit makkelijker uit te vogelen dan een kinderslot.
Vergelijking van het gebruiksgemak
Op het gebied van schoonmaken is een inductiekookplaat aanzienlijk makkelijker in gebruik dan een gaskookplaat. Met inductie ben je niet langer een slaaf van een ongelooflijk vuile gaskookplaat met meerdere hulpstukken die moeten afkoelen en vóór het schoonmaken gedemonteerd worden.
Voor de analoge mensen is een gasfornuis met een ‘ouderwetse’ draaiknop vertrouwd en daarom handig in gebruik. Een inductiekookplaat heeft een aanraakbedieningspaneel wat al snel als ingewikkeld wordt gezien. Echter zijn de nieuwe uitvoeringen heel handig in bediening en is de hoeveelheid warmte die van de inductiekookplaat af komt net zo secuur te regelen als bij een gasfornuis.
Wat betreft het koken zelf, zal je het niet verwachten, maar een inductie kookplaat is sneller dan een gasfornuis. De manier van warmte overbrengen is zó efficiënt dat een grote pan water veel sneller aan de kook gebracht kan worden dan met een vlam onder de pan. Niet zo gek als je naar de manier van verwarmen kijkt, aangezien een inductie kookplaat met een magnetisch veld werkt en de pan gelijkmatiger verwarmt dan de vlam die een gasfornuis opwekt. Daarbij is de temperatuurregeling van een inductie kookplaat preciezer dan van een gasfornuis, al is het maar omdat het met cijfers werkt en minder op gevoel.
Vergelijking van de efficiëntie
Koken met een inductiekookplaat gaat aanzienlijk sneller dan met een gasfornuis. Je kunt de temperatuur sneller verhogen of verlagen, wat een efficiënter energiegebruik geeft. Omdat de energie bij een inductiekookplaat rechtstreeks aan het kookinstrument wordt geleverd, is inductiekoken 90-95 procent efficiënt in vergelijking met gas, waarbij ongeveer 35-65 procent van de gebruikte energie verloren gaat aan de atmosfeer, waardoor naast de kookinstrumenten, ook de keuken wordt verwarmd. Dit is natuurlijk erg voordelig in een commerciële keuken waar erg veel gekookt wordt, maar ook voor normale huishouders kan dit behoorlijk schelen in de energierekening.
Conclusie gas of inductie
Een inductiekookplaat werkt sneller, efficiënter, veiliger en makkelijker dan een gasfornuis. Veel huishoudens gaan overstag. Het feit dat Nederland in een aantal jaar gasvrij moet worden werkt ook zeker mee, het is namelijk behalve voor de portemonnee een bewuste keuze, ook een bewuste keuze voor het milieu.
Hoewel het alleen met een bepaald type steelpan werkt, is het een misvatting dat je een hele nieuwe set steelpannen moet kopen – alles wat gemaakt is van ijzer of roestvrij staal is prima te gebruiken op een inductie kookplaat. Daarentegen kan elk type pan op een gasfornuis, en hoef je bij deze manier van koken helemaal niet na te denken over de soort pannen.
In aanschaf is een inductiekookplaat duurder dan een gasfornuis, maar dit haal je er op den duur uit als je de efficiëntie van de kookplaat bekijkt en daarmee ook de vermindering aan kosten in de jaarlijkse energierekening. Dit komt door de manier van opwarmen, het feit dat er geen warmte verloren gaat aan de omgeving, maar ook door de efficiënte en snelle manier van temperatuur regelen.